Foto vanaf "Africa Wild Flower Book"
Ground Lily, Tumbleweed, Karoo Lily (Boophone disticha)
Order: Asparagales.
Familie: Amaryllidaceae
Kom voor dwarsdeur die Karoo en die somer reënval gebiede van Suid Afrika, die Oos Kaap, Vrystaat, Gauteng, KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga, Noord Cape, Noord Wes en die Wes Kaap.Blomtyd is gedurende November tot Desember.
‘n Tolbos is ‘n strukturele part van die bo-grondse anatomie van ‘n klomp spesies of plante, ‘n diaspoor wat, as dit volgroei en droog is, vanself loskom van die wortel of stam en dan rol dit weg in die wind. Hierdie rond-waaiende tolbossies het meeste van ons al gesien oral in ons land.
Tolbossies kom gewoonlik voor in droë gedeeltes en vlaktes waar daar baie wind is. Daarom kan hulle so heerlik voortrol en dit bly tog maar eintlik mooi. Behalwe die saad en wortelstelsel van die tolbossie is die weefselstruktuur dood. Hierdie dooie weefsel is nodig vir die struktuur om te degradeer en dan te skei sodat die tolbos “blom” kan ontsnap en die sade dan kan versprei gedurende die rond waai in die wind. Die saad wat so ontsnap ontkiem vinnig sodra dit in ‘n vogtige, nat gebied val.
Baie tolbos spesies is baie wild en ru en is ‘n onkruid. Tolbossies is in verskeie families geklassifiseer selfs onder die Amaranthaccae, Amaryllidaceae, Asteraceae en vele meer. In sommige van hierdie families kom pragtige tolbossies voor wat regtig in verskillende ligte kleure te sien is. Gewoonlik is dit wit, roospienk tot ligte pers. Die tolbossie is vol speke met klein blommetjies op die punte.
Sommige spesies het lang lelie-agtige, spiesvormige, harde regopstaande blare, met die steel van die tolbos wat in die middel van die twee rye blare verskyn. Die steel van die tolbossie is kort en redelik dik. Daar is ook spesies wat lyk of hulle sulke gekrulde blare vanuit die grond maak en ook sekere vorms wat lyk soos ‘n voëltjienessie (net groot).
Foto vanaf Wikipedia
In sekere droë gebiede van die wêreld is tolbossies ‘n verklaarde onkruid want van hulle gebruik tot 167 liters water uit die grond en is tolbosse ‘n kompetisie vir koring. Sommige tolbossies groei in barste wat in sement voorkom en dis moeilik om hulle weer uit te roei. Al is die tolbossie ook so mooi om na te kyk en eintlik so ‘n wonderlike ronde harde speekbal vol klein blommetjies, is dit nogtans ‘n plant wat nie saam met gesaaides akkordeer nie.
- Die Vryburger